داشتن صدای واضح برای همه افراد مهم است و گاهی یک امتیاز محسوب می‌شود. در طول روز ما با افراد زیادی سروکار داریم و در تمام این مدت از صدای خود استفاده می‌کنیم. در این شرایط لازم است همانطور که از اعضای مختلف بدن خودمان مراقبت می‌کنیم از حنجره خود نیز حفاظت کنیم. این کار با استفاده از بهداشت صدا انجام می‌شود که در ادامه درباره اصول و مبانی آن توضیح داده شده است پس تا انتها این مطلب را دنبال کنید.
بهداشت صدا چیست؟
داشتن صدای رسا و واضح برای همه افراد مهم است به ویژه افرادی که کار آن‌ها ضبط پادکست، گویندگی و هر شغل دیگری است که نیاز به استفاده مداوم از صدا دارد. بهداشت صدا شامل اقداماتی است که برای مراقبت از صدا و حفظ کیفیت آن انجام می‌شود. این اقدامات از جنبه‌های مختلف کمک می‌کنند صدای فرد واضح باشد و اختلالی در آن ایجاد نشده باشد.
صحبت کردن و تولید صدا نتیجه استفاده از حنجره است و اقداماتی که برای بهداشت صدا استفاده می‌شود باید بر روی این عضو از بدن تمرکز داشته باشد. این اقدامات کمک می‌کنند که فرد صدای طبیعی داشته باشد و این صدا ویژگی‌های زیر را دارد:
- بلندی آن مناسب باشد.
- با سن و جنسیت فرد تناسب داشته باشد.
- تولید صدا باعث آسیب حنجره نشود.
- صدا انعطاف داشته باشد.
- صدا گوش‌نواز باشد و کیفیت مناسبی داشته باشد.
برخی علائم نشان می‌دهند فرد صدای طبیعی خود را ندارد یا در زمان حرف زدن به حنجره فشار وارد می‌شود. در این شرایط باید به نکاتی که در ادامه برای بهداشت صدا گفته می‌شود توجه داشته باشید. برخی از این علائم عبارت‌اند از:
- خستگی صوتی
- احساس درد در گلو یا حنجره
- صدای نفس‌آلود یا صدای خشن
- گرفتگی صدا
- احساس خشکی گلو
- بی صدایی
بهداشت صدا علاوه بر اینکه شامل اقدامات مهمی برای بهبود عملکرد حنجره است، سعی می‌کند با حذف رفتارها و عادت‌های نادرست به افراد در این مورد کمک کند. در ادامه نکات زیادی وجود دارد که همه آن‌ها اهمیت زیادی دارند. افرادی که به سلامت حنجره خود اهمیت می‌دهند یا افرادی که مشاغلی مانند گویندگی و مشابه آن دارند لازم است این موارد را جدی گرفته و آن‌ها را به آرامی به عنوان سبک زندگی خود بپذیرند.
بایدها و نبایدهایی که برای مراقبت از حنجره خود باید بدانید
در ادامه چند نکته مهم توضیح داده شده که به بهداشت صدا کمک زیادی می‌کند:
- از فریاد و جیغ زدن و هورا کشیدن پرهیز کنید.
- سرفه بهتر است کم و تنها برای صاف کردن گلو باشد. همچنین توجه کنید که این کار را به صورت ملایم انجام دهید.
- صحبت با صدای بلند به ویژه به صورت ناگهانی برای حنجره مناسب نیست.
- از تقلید صدا خودداری کنید.
- از بلند خندیدن پرهیز کنید.
- لحن صحبت کردن شما ملایم و بدون فشار باشد.
- فاصله خود را با افراد به صورتی تنظیم کنید که نیاز نباشد با صدای بلند حرف بزنید. همچنین بهتر است در مکان‌های شلوغ حرف نزنید.
- سازهای بادی برای شما مناسب نیست و از نواختن آن‌ها دوری کنید.
- آخرین نکته برای بهداشت صدا این است که قبل از آموزش حرفه‌ای از صدای خودتان به صورت حرفه‌ای استفاده نکنید. استفاده از صدا به هر دلیل باید زیر نظر استاد باشد تا مشکلی ایجاد نشود.
- در زمان حرف زدن سر خود را صاف نگه داشته و به عضلات گلو، گردن یا شانه خودتان فشار وارد نکنید.
- گفتار شما در طول روز تا جای ممکن محدود شود.
- زمانی که به بیماری‌های دستگاه تنفسی دچار شدید تا جای ممکن حرف نزنید.
- در زمان بلند کردن اجسام سنگین حرف نزنید و با بیرون دادن ملایم تنفس فشار را از روی حنجره بردارید.
بهداشت صدا و تغذیه
یکی دیگر از موارد مهم برای بهداشت صدا توجه به تغذیه است. بدن شما بر اساس مواد غذایی که می‌خورید واکنش نشان می‌دهد و بهتر است ورودی آن تا جای ممکن به سلامت صدا و حنجره شما کمک کند. مهم‌ترین نکاتی که باید رعایت شوند عبارت‌اند از:
- نوشیدن آب: بر اساس وزن بدن روزانه بین 7 تا 9 لیوان آب بنوشید. این کار باعث می‌شود بدن به اندازه کافی آب داشته باشد و به اصطلاح مرطوب حرف بزنید.
- بهتر است دمای آبی که مصرف می‌کنید ملایم باشد زیرا هم آب خیلی سرد و هم خیلی گرم برای حنجره مناسب نیست. علاوه بر آب، این نکته برای سایر مایعات هم به همین شکل است.
- چای، نسکافه و قهوه را کم کنید و تا جای ممکن قبل از سخنرانی یا گویندگی از این نوشیدنی ها استفاده نکنید.
- الکل، سیگار و دخانیات برای صدا و حنجره شما مناسب نیست و بهتر است از این مواد دوری کنید.
- تنقلات، غذای خیلی شیرین و سرخ‌کردنی را کمتر کنید و به این مورد از بهداشت صدا توجه ویژه‌ای داشته باشید.
- غذای چرب مانند خامه، کره و سایر مواد غذایی مشابه نیز مانند موارد بالا کمتر مصرف شود.
- مواد غذایی محرک مانند ادویه مصرف نکنید.
- مواد اسیدی مانند سرکه مصرف نکنید.
- برای حفظ بهداشت صدا و رطوبت حنجره از آب، چند قطره آبمیوه طبیعی، قرص نعنا، خنک‌کننده دهان و موارد مشابه استفاده کنید.
- بهترین روش برای حفظ رطوبت گلو نوشیدن آب است.
سبک زندگی شما مهم است
به عنوان فردی که صدا هنر او است باید توجه کنید که سبک زندگی شما اهمیت زیادی دارد. مواردی که توضیح داده شد باعث می‌شود وضعیت حنجره و صدای شما بدون مشکل باشد و بتوانید به راحتی از صدای خود استفاده کنید. توجه به بهداشت صدا نیازمند توجه به سبک زندگی شما است و باید مواردی را که توضیح داده شد به عنوان بخشی از زندگی خود رعایت کنید.
سلامت جسمی هم می‌تواند نقش مهمی در سلامت صدای شما داشته باشد به همین دلیل ورزش هم گزینه مناسبی است. قبل از اینکه توضیح دهیم توجه کنید که ورزش نباید سنگین باشد و اگر نیاز به بلند کردن اجسام سنگین وجود دارد این نوع ورزش مناسب شما نیست. سلامت روحی هم اهمیت زیادی دارد که در کنار سلامت جسمی می‌تواند به بهداشت صدا کمک زیادی کند که در ادامه به چند مورد اشاره شده است:
- به صورت منظم ورزش کنید.
- در محل پر گردوغبار تردد نکنید یا از ماسک فیلتردار استفاده کنید.
- درصورتی که به آنفلونزا یا هر بیماری که باعث آسیب به دستگاه تنفسی می‌شود مبتلا شدید به پزشک مراجعه کنید.
- برای بهبود سلامت روحی خودتان می‌توانید از یک مشاور کمک بگیرید.
- در طول روز استراحت کافی داشته باشید.
- اقداماتی که به کاهش نفخ کمک می‌کنند مهم هستند.
- بهداشت دهان و دندان را فراموش نکنید.
- سعی کنید تنفس شما از راه بینی باشد.
- بخار داغ، گاز و موارد مشابه را تنفس نکنید.
- رطوبت محل کار و منزل خودتان را حفظ کنید.
مواردی که تا اینجا توضیح داده شد برای بهداشت صدا اهمیت زیادی دارند و سعی کنید به تدریج سبک زندگی خود را اصلاح کنید. در صورتی که بتوانید این اقدامات را به عادت تبدیل کنید رعایت آن‌ها سخت نیست و فراموش نکنید گفتگو مهم‌ترین ابزار انسان‌ها برای برقراری ارتباط با هم است پس باید تا جای ممکن مراقب حنجره خود باشید.
نتیجه‌گیری
بهداشت صدا شامل اقداماتی است که کمک می‌کند گوینده، خواننده یا هر فرد دیگری که از صدای خود استفاده می‌کند شرایط مناسبی داشته باشد. این افراد از حنجره خود برای کار کردن استفاده می‌کنند و لازم است نکاتی را که باعث حفظ سلامت این عضو حساس از بدن می‌شود جدی بگیرند. در این مطلب چند توصیه مهم برای حفظ کیفیت صدا و حنجره توضیح داده شد و لازم است این موارد به عنوان سبک زندگی افراد رعایت شوند.
