احتمالاً دیده باشید که گویندگان بزرگ و دوبلورهای معروف‌می توانند صداهای مختلفی را تولید کنند و با صداهای مختلفی صحبت کنند. حتی شاید شنیده باشید که یک دوبلور‌می تواند بجای کاراکتر و شخصیت‌های زیادی صحبت کند. این کار تنها با مهارت طراحی صدا ممکن‌می شود. در این مقاله از سایت قصد داریم شما را با مقوله صداسازی یا طراحی صدا بیشتر آشنا کنیم. در ادامه همراه ما باشید.
طراحی صدا چیست؟
طراحی صدا یا صداسازی به مهارتی گفته‌می شود که دوبلور با استفاده از آن‌می تواند صدای کاراکترهای مختلفی را طراحی کرده و بجای چند کاراکتر مختلف صحبت کند. احتمالاً مهارت طراحی صدا یا صداسازی را بیشتر در دوبله انیمیشن‌ها و برنامه‌های ویژه کودکان دیده باشید. از جمله کسانی که مهارت‌های ویژه‌ای در این زمینه داشته و از گویندگان شناخته شده هستند‌می توان به محمدرضا علیمردانی، نیما رئیسی، هومن حاج عبداللهی و دیگر اساتید حوزه طراحی صدا و صداسازی اشاره کرد.
مفاهیم ابتدایی در آشنایی با طراحی صدا و اصطلاحات رایج
برای اینکه بتوانید درک بهتری نسبت به صدا سازی داشته باشید، لازم است با مفاهیم و اصطلاحات این حوزه بیشتر آشنا شوید. در این بخش از مقاله قصد داریم شما را با اصطلاحات رایج در زمینه صداسازی بیشتر آشنا کنیم. این اصطلاحات شامل موارد زیر‌می شود:
انواع صدا
صدا دارای انواع مختلفی است. هرچه صداهای متنوعی را بتوانید در سبک‌های مختلف تولید کنید دوبلور و گوینده حرفه‌ای تری خواهید بود. البته به شرطی که این صداها با کیفیت، جذاب و واضح باشند. به عنوان مثال‌می توان به صدای خش دار، صدای کودک، صدای لطیف، صدای بم مردانه، صدای زیر زنانه، صدای کلفت مردانه، صدای محزون و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
میدان صدا یا بازه صدایی
میدان صدا در مبحث طراحی صدا در واقع میزان نتی است که شما‌می توانید اجرا کنید. گاهاً شاید دیده باشید برخی گویندگان آقا برای کاراکترهای خانم یا دختر نیز دوبله‌می کنند. البته این امر بیشتر در انیمیشن‌ها و صرفا جهت شادتر کردن و کمدی دوبله اضافه‌می شود. یا دوبلورهای خانمی که بجای کاراکترهای کودکان دوبله‌می کنند.
همه این موارد بستگی به میزان بازه صدای شما دارد. هرچه صدا به سمت بالاتر یعنی صداهای با نت بالاتر‌می رود صدا زیرتر و زنانه تر‌می شود. در مقابل نیز هرچه بازه صدایی به سمت پایین حرکت‌می کند صدا بم تر، خشن‌تر و مردانه تر‌می شود. حال باید سعی کنید که این بازه صدا را افزایش دهید تا بتوانید کاراکترهای مختلف را دوبله کنید.
حجم یا انرژی صدا
دقت کرده اید برخی از صداها برای شما انرژی و قدرت و سرزندگی را به ارمغان‌می آورند و برخی صداها غم، حزن و اندوه و بی انرژی بودن را به شما منتقل‌می کنند. این موارد تنها با رعایت نکات در خصوص اجرای صحیح حجم صدا میسر‌می شود. در طراحی صدا یک دوبلور سعی‌می کند با کمترین فشار ممکن به تارهای صوتی و با کنترل کردن میزان هوای خروجی انرژی به صدا ببخشد و حجم آن را افزایش یا کاهش دهد.
سلفژ مهم‌ترین تمرین در طراحی صدا
یکی از مهم‌ترین تمرین‌هایی که بیشتر گویندگان برای طراحی صدا انجام‌می دهند، تمرینات مربوط به سلفژ است. سلفژ به شما کمک‌می کند بتوانید بازه صدایی خود را افزایش دهید و میزان نت‌های بیشتری را به صورت صحیح ادا کنید و به همین منظور‌می توانید به بهترین نحو عمل طراحی صدا یا صداسازی را انجام دهید.
احساسات نقش مهمی در طراحی صدا دارند!
یکی از مهم‌ترین موارد در طراحی صدا اضافه کردن احساسات به صدا است. یک گوینده حرفه‌ای باید بتواند با حالت‌های مختلف و با استفاده از حجم و نوع صدا احساسات را به شنونده یا بیننده منتقل کند. توجه کرده اید برخی از دوبله‌ها شما را چنان جذب خود‌می کند که نمی توانید از داستان فیلم خارج شوید و احساسات وجود شما را فرا‌می گیرد؟
این تنها در صورتی میسر‌می شود که گوینده بتواند احساسات را به درستی منتقل کند. برای اضافه کردن احساسات باید از هر آنچه در دست دارید استفاده کنید تا بهترین دوبله و یا گویندگی خود را ارائه دهید. به عنوان مثال برای لحظاتی که شادتر، هیجان انگیزتر و اکشن‌تر هستند باید از صداهای با انرژی و با حجم زیاد استفاده کنید.
یا برای لحظات احساسی تر، سکانس‌های غمگین و دراماتیک و لحظه‌های منفی لازم است از حجم صدای پایین با نت‌های پایین استفاده کنید تا میزان بی انرژی بودن، غم و از این قبیل احساسات را به شنونده یا بیننده منتقل کنید. پس فراموش نکنید که در طراحی صدا به احساسات توجه ویژه‌ای داشته باشید.
کپی برداری نکنید، ولی شنونده کارهای خوب باشید!
یکی از تمرین‌های موثر و مفید برای طراحی صدا و صداسازی شنیدن اثرات خوب و به یاد ماندنی از اساتید حوزه صدا است. سعی کنید حالت‌های مختلف طراحی صدا را بشنوید. اما اگر‌می خواهید فرد موفقی در زمینه طراحی صدا شوید آنها را کپی برداری نکنید. صاحب اثر خودتان باشید و صدای کاراکتر خودتان را خودتان بسازید. ایده گرفتن و شنیدن ایرادی ندارد؛ اما کپی برداری و تقلید صداسازی سطح کاری شما را به حد زیادی کاهش‌می دهد. مگر اینکه بخواهید در حوزه تقلید صدا مشغول شوید.
حالت چهره بازیگر در دوبله
سعی کنید در زمان صداسازی و صداگذاری توجه ویژه‌ای به حالت چهره بازیگر داشته باشید. به عنوان مثال اگر بازیگر حالت برانگیخته دارد و با دهان باز صحبت‌می کند سعی کنید پرتاب صدای خوبی را در صدای دوبله شده ایجاد کنید تا کاراکتر فیلم زنده‌تر و واقعی‌تر به نظر برسد. این کار شما اصلاً مسخره و خنده دار نیست بلکه یک کار کاملاً حرفه‌ای است.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی تکنیک ها، مفاهیم، چیستی و نکات مهم در طراحی صدا برای دوبلوری و صداپیشگی پرداختیم. اگر قصد دارید به عنوان یک صداپیشه حرفه‌ای مشغول به کار شوید باید صداهای خاص خودتان را داشته باشید. به عنوان مثال اگر سال‌های سال هم بگذرد کسی شاهکار نیما رئیسی و محمدرضا علیمردانی در کارخانه هیولاها را فراموش نخواهد کرد.
پس سعی کنید صاحب کاراکترهای خودتان باشید. به خوبی طراحی صدا کنید و احساسات را با استفاده از مفاهیم و تکنیک‌ها به صدای خودتان اضافه کنید تا اثری ماندگار از خودتان برجای بگذارید. جهت پیشرفت بیشتر در زمینه طراحی صدا و دوبله‌می توانید از سایر مقالات ما در سایت استفاده کنید. از اینکه تا انتها همراه ما بودید سپاسگزاریم.
